Sahte dolara çare aranıyor – Sözcü
Ali Can POLAT
Yaklaşık bir aydır süren ‘sahte dolar’ krizini, ‘600 milyon dolarlık sahte para krizi’ başlıklı haberle SÖZCÜ’nün gündeme getirmesinden iki gün sonra ekonomi yönetimi devreye girdi. Kapalıçarşı başta olmak üzere yurdun dört bir yanında döviz alışverişini durduran sahte para krizine karşı nihayet dün Merkez Bankası (TCMB) ile Türkiye Bankalar Birliği’nden (TBB) art arda açıklamalar geldi. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı da sahte dolar iddialarına ilişkin soruşturma başlattı. İlgili kurumlar sahteciliği engellemeyi ve vatandaş mağduriyetinin önüne geçmeyi amaçlayan adımlar attıklarını açıklarken, piyasaya sürülen sahte doların toplam tutarına ilişkin henüz resmi bir açıklama yapılmadı. Ancak TCMB, sahte banknot örneklerinin adli merciler tarafından kendilerine iletildiğini ve bilirkişi raporu hazırlanacağını belirtti. TBB ve TCMB açıklamalarında, para sayma, sahte döviz kontrolü ve ATM makinelerinde güncelleme yapıldığına dikkat çekildi.
BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ
Söz konusu sahte banknotlara dair TCMB tarafından hazırlanan bilirkişi raporlarının, bankacılık sektörünün uyarılması için Türkiye Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği ile paylaşıldığı aktarılan açıklamada, “Bunun yanında teknolojik altyapıda sahteciliğe karşı tedbir alınmasına yönelik gerekli yönlendirmeler yapılmıştır” denildi. TBB ise sahte dolar furyasına karşın para sayma makineleri ve ATM’lerin kontrollerinin ve güncellemelerinin yapıldığını belirtti. TBB’nin açıklamasında, “Müşterilerin hak ve menfaatlerinin korunması ve sahte dövizle etkin mücadele için gerekli çalışmaların kısa sürede tamamlanması amacıyla, hassasiyetle çalışmaktadır” ifadeleri kullanıldı.
Bankalar dövizleri geri çağırdı
Türkiye’de son verilere göre 54 bin 72 ATM bulunuyor. TBB, bu ATM’lerin tamamında gerekli kontrollerin ve güncellemelerin yapılacağını belirtti. Öte yandan bankacılık kaynaklarının verdiği bilgilere göre, bazı bankalar sadece ATM’leri değil, ellerindeki tüm dövizleri kontrol ediyor. Bu sebeple şubelerden ellerindeki tüm dövizleri genel merkeze göndermelerini ve yeni bir talimata kadar müşterilerden hiçbir döviz banknotu almamalarını istedi.
Dernek kendi iddiaları dahil her şeyi yalanladı
Kamu tarafından piyasaları rahatlatmaya dönük açıklamalar gelirken, Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Büroları Derneği (TÜYEMDER) ise Kapalıçarşı’da yaptığı bir basın açıklaması ile tüm iddiaları reddetti. Önceki gün yayımladığı basın açıklaması ile ‘piyasada dolaşıma giren sahte dolar banknotlarının döviz büroları ve vatandaşları mağdur ettiğini’ duyuran dernek, kendi yönetim kurulu üyelerinin beyanları ve Merkez Bankası’nın “banknotlar elimize ulaştı” haberleri de dahil olmak üzere konuyla ilgili bütün konuşulanları yalanladı.
En güvenilir banknotlar
Veri analizleri sunan BestBrokers para birimi ekibi en çok işlem gören 39 para birimini inceledi. Hangi banknotların en güvenli olduğunu belirleyen bu analize göre en güvenilir banknotlar şöyle sıralandı:
100 İsviçre Frangı
Dünyada taklit edilmesi en zor banknot 100 İsviçre Frangı olarak seçildi. 100 Frank, İsviçre’de dolaşımdaki banknotların yüzde 27’sini oluşturuyor.
50.000 Endonezya Rupisi
Coğrafi açıdan dünyanın en kritik bölgelerinden birinde bulunan Endonezya’nın para birimi Rupi de en güvenilir ikinci para birimi oldu. 50.000 Rupi’de 17 son teknolojik güvenlik önlemi kullanıyor.
50 Euro
ABD Dolar’ından sonra en çok kullanılan para birimi olan Euro listede üçüncü sırada. 16 güvenlik önlemine sahip 50 Euro’da renk değiştiren şerit, hologram gibi önlemler bulunuyor.
50 Avustralya Doları
Sarımtrak renginden dolayı ‘ananas’ olarak da nitelendirilen 50 Avustralya Doları da 16 güvenlik önlemiyle dünyanın en güvenilir üçüncü banknotu olmayı 50 Euro ile paylaşıyor.
200 Polonya Zlotisi
Doğu Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden Polonya’nın 200 Zlotisi, 15 sahtecilik karşıtı özelliğiyle beşinci sırayı paylaşıyor. 20 İngiliz Poundu ve 50 Rumen Leyi, 200 Zloti ile beraber beşinci sıradaki diğer para birimleri oldu.